شهربانو عریان چهره‌ی ماندگار زیست شناسی

اولین فرزند از چهار فرزند دیگر بود که از همان سن 5 سالگی مادرش او را که اولین فرزندش بود در خانه مورد آموزش قرار داد و یک روز او را به مدرسه ابتدایی خسرو برده و به مدیر مدرسه معرفی کرد تا در حیاط مدرسه با بقیه شاگردان بازی کند ولی شهربانو بدون توجه و بدون ثبت نام به طرف کلاس درس رفت و همراه با سایر دانش آموزان درس را شروع کرد. در آخر سال تحصیلی به عنوان شاگرد اول در کلاس اول معرفی شد و بعد مدیر مدرسه متوجه شد که او هنوز ثبت نام نکرده زیرا به سن قانونی نرسیده بود ولی مادرش با نشان دادن نمرات و صحبت کردن با مدیر او را راضی کرد که قبول کنند و اسم شهربانو را در کلاس دوم ثبت نام کنند. بالاخره مدیر مدرسه که شخص سخت‌گیری بود قبول کرد. او همیشه از بقیه همکلاسی‌هایش یک سال کوچکتر بود.
شروع به درس خواندن کرد با اینکه از نظر شرایط مادی زندگی سختی داشتند اما تصمیم گرفت غصه مادیات را نخورد و تمام تلاش خود را بکند تا بتواند در سطح علمی بالا قرار گیرد.
شهربانو بعد از تمام شدن دبیرستان وارد دانشگاه شد و مدرک کارشناسی در رشته‌ی زیست شناسی را از دانشگاه تربیت معلم تهران در سال 1350 با رتبه اول گرفت، توانست بورس تحصیلی از دانش‌سرای عالی بگیرد و برای ادامه تحصیل به خارج از کشور برود اما سفر به خارج از کشور، ترس از غربت و تنهایی و بدست آوردن هزینه تحصیل باعث شد تا به طور مداوم  در کنار  تحصیل به مطالعه و کار به عنوان کارشناس در آزمایشگاه های زیست شناسی در مقطع کارشناسی ارشد و دکترا در مورد فیزیولوژی جانوری، فیزیولوژی غدد درون ریز در پستانداران و ماهی‌ها بپردازد و با تلاش بسیار در سالهایی که در خارج از کشور بود توانست مدرک دکترای زیست شناسی خود را در رشته‌ی فیزیولوژی غدد درون ریز در پستانداران (موش) و ماهی ها در سال 1355 از دانشگاه شفیلد انگلستان بگیرد.
شهربانو در سال 1358 با دکتر سیروس پارسی که  از اطریش دکترای تکتونیک (زمین شناسی ساختمانی) گرفته بود ازدواج کرد و در سال 1360 تنها فرزندش به‌ نام سپیده به دنیا آمد. بعد از ازدواج و بچه‌دار شدن زندگیش هر روز بهتر و موفقیت‌هایش بیشتر می‌شد تا اینکه همسرش به بیماری سرطان مبتلا شد و در سال 1370 از دنیا رفت. فوت همسر و مادرش بدترین اتفاقات زندگیش بود اما با این حال تلاش خود را می‌کرد تا رتبه‌های علمی خود را بالاتر ببرد.
پروفسور شهربانو عریان از سال 1378 تا امروز عضو هیات علمی دانشگاه تربیت معلم تهران با رتبه علمی استادی می‌باشد و در سال 1384 به عنوان چهره ماندگار و پژوهشگر نمونه زن کشور انتخاب گردید.
از موفقیت‌های دکتر شهربانو عریان:

1 -مدیر گروه زیست شناسی 1362-1355
2 - معاونت پژوهشی و مدیر گروه بیولوژی در دانشگاه تربیت مدرس 78-1372
3 -معاونت آموزشی، پژوهشی و دانشجویی دانشکده علوم دریائی دانشگاه آزاد 80-1376
4 – مدیر گروه زیست شناسی در مقطع کارشناسی ارشد 84-1380
5 -عضو هیات تحریریه مجلات علمی مدرس،‌ شیلات و سایر فصلنامه‌ها
6 -عضو هیات ممیزه مرکزی وزارت علوم تحقیقات و فن‌آوری از سال 1385 تا کنون
7 -عضو شورای پژوهشی زنان دانشگاه آزاد اسلامی از سال 1385 تا کنون
8 -راهنمایی و مشاوره و نظارت بر225پایان نامه کارشناسی ارشد از سال 1365 و 53 رساله دکترا از سال 1374 در دانشگاه‌های مختلف کشور
9 –راه‌اندازی تعداد زیادی از آزمایشگاه‌های تحقیقاتی در کشور و دانشگاه‌های تربیت معلم 1370، آزاد واحد تهران شمال و واحد علوم تحقیقات 1375
10 -استاد نمونه دانشگاه تربیت معلم در سال 1375 و دریافت لوح تقدیر پژوهشگر نمونه دانشگاه تربیت معلم در سال 1378
11 -دریافت لوح تقدیر پژوهشگر نمونه دانشگاه تربیت معلم در سال 1383 به خاطر انجام طرح بین المللی از سازمان ملل
12 - دریافت لوح تقدیر استاد نمونه در دانشگاه آزاد واحد تهران شمال در سالهای 1375، 1376، 1378و 1383
13 - دریافت لوح تقدیر دریافت تقدیر نامه از سازمان ملل Uncc به مناسبت انجام طرح بین المللی پژوهشی در سال 2004 میلادی
14 -دریافت لوح تقدیر به عنوان چهره ماندگار در سال 1384
15 -دریافت لوح تقدیر به عنوان استاد پژوهشگر زن نمونه کشوری در آذر 1384
16 -دریافت لوح تقدیر به عنوان استاد پژوهشگر نمونه دانشگاه تربیت معلم در آذر 1384
17 -دریافت لوح تقدیر به عنوان استاد پژوهشگر نمونه دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج در سال 1384
18 -ارائه 36 مقاله در کنگره‌های بین المللی و در مجموع 257 مقاله در کنگره‌های داخلی کشور و چاپ تا کنون 14 مقاله انگلیسی و 57 مقاله فارسی در مجلات بین المللی خارجی و داخلی و چاپ چند جلد کتاب
17 -سخنرانی و مصاحبه در روزنامه‌های مختلف کشور و صدا سیما
18 -مدیر برد علمی موسسه خوارزمی در سال ۱۹۹۴
19 -موقعیت سبتی در دانشگاه ملبورن(استرالیا۱۹۹۵)
20 -بازرس اصلی پروژه " بررسی آلودگی نفتی ذخایر ماهی صادراتی در خلیج فارس"
21 -سردبیری ژورنال "خلیج فارس" و دریافت جایزه سازمان ملل متحد

پروفسور شهربانو عریان می‌گوید: حرفه معلمی را بسیار دوست دارم، هیچ‌گاه به حرفه دیگری فکر نکرده‌ام. راه اندازی و گسترش تحصیلات تکمیلی بویژه دوره‌های دکتری تخصصی و افزایش تعداد دانشجویان که سهم زنان دانشجوی دکتری در این امر بسیار بالا بوده است از موفقیت‌های حرفه‌ایم بوده که بیشترین رضایت خاطر را برایم به دنبال داشته است.

ساناز معززی
کارشناس ارشد حقوق بین الملل