یونیسف: هر 2 ساعت یک مادر و 6 نوزاد در یمن جان می‌دهند

نگرانی جامعه جهانی و نهادهای فعال در زمینه حقوق بشر به ویژه در مورد وضعیت اسف‌بار زنان و کودکان در یمن، با توجه به هشدارهای جدید صندوق حمایت از کودکان ملل متحد (یونیسف)، شدت مضاعفی پیدا کرده است. از زمان حمله ائتلاف سعودی به یمن از سال ۱۳۹۴ تا کنون، این کشور با بحرانی‌ترین وضعیت انسانی در جهان طی چند سال گذشته مواجه شده است و کارشکنی و ممانعت از ارسال کمک‌های بشردوستانه، جمعیت بسیار زیادی از مردم یمن به‌ویژه زنان و کودکان را در معرض خطر جدی قرار داده است. بر اساس انتشار گزارشی از سوی پایگاه خبری سازمان ملل متحد، در روز جمعه ۲۴ خرداد ماه ۱۳۹۸، یونیسف وضعیت زنان و کودکان یمنی را وخیم اعلام کرده است. در این گزارش صندوق حمایت از کودکان ملل متحد، پس از گذشت بیش از ۴ سال از جنگ در این کشور به معضلات تولد نوزادان و مادران در مناطق جنگی، به‌ویژه ( در آستانه فروپاشی قرار داشتن) سلامت مادران و نوزادان در یمن اشاره کرده است.

در این گزارش به دلیل مشکلات ناشی از بارداری و زایمان، به مرگ یک زن و ۶ نوزاد یمنی در هر دو ساعت و همچنین به‌دنیا آمدن تنها ۳ نوزاد از هر ۱۰ نوزاد در مراکز بهداشتی و درمانی معمول با توجه به دسترسی محدود زنان باردار و مادران به کمک‌های پزشکی و مراقبتی لازم و حیاتی اشاره شده است. با توجه به اظهارات هنریه تا فور، مدیر اجرایی یونیسف، به‌دنیا آمدن و حیات بخشیدن به یک نوزاد در یمن برای تمامی اعضاء یک خانواده با توجه به تاثیر تداوم یافتن عقب‌ماندگی‌هایِ این کشور برای دهه‌های متوالی و رو به وخامت رفتن آن در سال‌های جنگ بر فعالیت نهادهای ارائه‌دهنده خدمات عمومی همچون بخش‌های بهداشت و درمان برای مادران و کودکان به تراژدی غمباری تبدیل شده است.
گفتنی است نرخ مرگ و میر مادران، از ۵ نفر در روز در سال ۲۰۱۳ میلادی به ۱۲ نفر در روز در سال ۲۰۱۸ و همچنین مرگ یک نوزاد از هر ۳۷ نوزاد در ماه‌های اولیه تولد و یک زن از هر ۲۶۰ زن در دوران بارداری یا هنگام زایمان افزایش فزاینده‌ای یافته است. در گزارش ارائه شده از سوی صندق حمایت از کودکان ملل متحد، اشاره شده که تنها ۵۱ درصد از مراکز بهداشتی و درمانی یمن به‌دلیل مواجه بودن آن‌ها با کمبود شدید دارو، تجهیزات پزشکی و نیروی متخصص کارآمد هستند. علاوه بر آن عدم دسترسی مادران و نوزادان به مراقبت‌های بارداری و زایمان، به عنوان دلایل اصلی قرار داشتن این اقشار آسیب‌پذیر در معرض مرگ مورد اشاره است.
با مطالعات انجام شده در صنعا، تعز و عدن، به دلیل افزایش میزان فقر و تنگدستی در میان خانواده‌ها و مراجعه آن‌ها به مراکز درمانی تنها در صورت مواجه شدن با مشکلات، نرخ زایمان‌های خانگی به شدت افزایش یافته است. همچنین در کشوری که با بدترین بحران انسانی مواجه می‌باشد معضلاتی چون، شیوع وبا و خطر گرسنگی حاد، از دیگر عوامل ممانعت از دسترسی زنان باردار و نوزادان به خدمات درمانی و مراقبتی لازم به حساب می‌آید.
یونیسف در انتهای گزارش اخیر خود از تمامی طرف‌های درگیر در این مناقشه و جامعه بین‌المللی درخواست کرده است تا منابع خود مبنی بر حمایت از اقشار فقیر، به حاشیه رانده شده و بی‌سرپناه و همچنین نظام بهداشتی- درمانی و به‌ویژه مراقبت‌های درمانی و پزشکی اولویت‌دار خود را متمرکز نمایند.

۱- گزارش پایگاه خبری سازمان ملل به نقل از یونیسف. قابل بازیابی در لینک‌های:

https://news.un.org/en/story/2019/06/1040531
https://www.unicef.org/mena/reports/yemen-parenting-war-zone

ساناز معززی

کارشناس ارشد حقوق بین‌الملل