کرکس ها بر بام یونان

وزرای دارایی منطقه یورو روز اعلام کرده اند برنامه کمک مالی به یونان را تمدید نخواهند کرد و یونان باید تا سال ۲۰۵۴ میلادی (۱۴۳۳ شمسی) اقساط بدهی ۳۶۰ هزار میلیون یورویی خود به بدهکارانش را تسویه کند.

البته طی مذاکرات اخیر یونان، اعضای اتحادیه اروپا ضرب الجلی زمانی برای این کشور تعیین کردند و تا 12 جولای 2015 به این کشور فرصت داد ند، طرح اصلاحات جامع خود را برای بازپرداخت وام های خود به این اتحادیه ارائه کند. (1) . اما روز 12 جولای، وزیر دارایی آلمان طرح های پیشنهادی یونان را "نا کار آمد" توصیف کرد و ضمن انتقاد از دولت یونان گفت که رهبران این کشور "اعتماد را به طرز غیر قابل درکی نابود کرده اند". (2)

این کشور، هم اکنون با وضعیت بسیار پیچیده و حساسی روبروست. بانک‌های این کشور که با کمبود شدید نقدینگی روبرو هستند روی وام ضروری بانک مرکزی اروپا حساب کرده‌اند. یونان از سال ۲۰۰۹ (۱۳۸۸) دچار بحران اقتصادی است و تاکنون در ازای اجرای تدابیر ریاضتی، ۲۴۰ میلیارد یورو کمک مالی از وام‌ دهندگان بین‌المللی دریافت کرده است.
وام ‌دهندگان به یونان می‌گویند تا زمانی که این کشور اصلاحات مورد نظر آن‌ها را انجام ندهد ۷.۲میلیارد یوروی باقی مانده از وامی را که به یونان قول داده بودند، پرداخت نخواهند کرد.
اگر یونان نتواند این وام را دریافت کند، قادر به پرداخت بدهی‌های خارجی نخواهد بود و از این رو مجبور به ترک اتحادیه اروپا می‌شود.
در این شرایط است که عده ای سرمایه گذاراز وضعیت کشور هایی مانند یونان استفاده می کنند تا سودی بدست آورند. نمونه ای از این سرمایه گذاران فرصت طلب صندوق های کرکس هستند.
صندوق کرکس، (vulture fund) گونه‌ای صندوق سرمایه‌گذاری یا صندوق سهام اختصاصی است، که در بدهی شرکت‌ها یا کشورهای ورشکسته یا بحران‌زده مالی، سرمایه‌گذاری می‌کند.
تخصص این صندوق‌ها خرید ارزان قیمت اوراق قرضه کشورهایی است که مشکل مالی دارند. شیوه کار صندوق‌ها هم به این صورت است، که اوراق قرضه دولتی این کشور ها را به قیمتی بسیار پایین‌تر از قیمت اسمی، خریداری می‌کنند، به امید آنکه بعدا آن را به قیمت اسمی بفروشد. صندوق‌های کرکس یا با تمدید زمان سررسید اوراق، یا با به دادگاه کشیدن کشور ناشر، در نهایت اوراق قرضه را به قیمت اسمی آن می‌فروشند و از این کار سود بسیار می برند.
اکنون صندوقی به نام الیوت در انتظار آن است که یونان به زانو درآید تا به غارت این کشور بپردازد؛ اتفاقی که در همه کشورهایی که چنین شرایطی داشته‌اند، مانند آرژانتین، رخ داده است.
آرژانتین نیز اکنون در شرایطی مشابه با یونان قرار دارد و صندوق های منفعت طلب دنیا منتظر هستند که این کشور نیز به روش یونان عمل کند تا دست به غارت آن ببرند. این در حالی است که یکی از دادگاه های امریکا به نفع صندوق های کرکس آرژانتین رای داده است (3) و بیم آن می رود که این شرایط برای یونان نیز تکرار شود.
شورای حقوق بشر سازمان ملل در قطعنامه تاریخ اول مهر ماه 1393 (4) که با مخالفت تنها پنج کشور (جمهوری چک، آلمان، ژاپن، بریتانیا و ایالات متحده) و رای موافق 33 کشور دیگر تصویب شد، عملکرد این صندوق ها را محکوم کرده و تاکید کرده است که پرداخت پول به این صندوق ها، تحت شرایط سود جویانه، اثر منفی بر حقوق بشر دارد. به موجب این قطعنامه، کمیته مشورتی شورای حقوق بشر سازمان ملل، بررسی عملکرد صندوق های کرکس و تاثیر آن بر حقوق بشر را دردستور کار خود قرار داده است. (5). این کمیته متعهد شده است که گزارشی را درباره تاثرات منفی این صندوق ها بر حقوق بشر تهیه کرده و مارس 2016 به شورای حقوق بشر ارائه کند.
بدیهی است که توجه جامعه بین المللی به نتایج پژوهش هایی از این دست، می تواند عملکرد فرصت طلبان بین المللی را محدود کرده کشور هایی مانند یونان را از نابودی اقتصادی نجات دهد.

1. https://en-maktoob.news.yahoo.com/greece-faces-last-chance-stay-euro-cash-runs-070214041--business.html?vp=1

2. http://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/europe/greece/11733735/German-finance-minister-accuses-Greek-leaders-of-destroying-trust.html

3. http://www.theguardian.com/business/2012/nov/25/writedown-stop-vultures-feasting-greece

4. . A/HRC/27/L.26

5. http://www.ohchr.org/EN/HRBodies/HRC/AdvisoryCommittee/Pages/VultureFunds.aspx