مصونیت کیفری کودکان یکی از افتخارات حقوق اسلامی است

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی ستاد حقوق بشر، محمدباقر شاملو استاد دانشگاه شهید بهشتی در «همایش چشم‌انداز حقوق کودک » گفت: تحول در مفهوم حقوق کودک در ایران باید صورت گیرد چرا که جایگاه کودک و طفل در نظام حقوقی بشریت همیشه بالا بوده و امروز دنیا، دنیای سرمایه‌های انسانی است نه سرمایه‌های نفتی و معدن چرا که سرمایه‌های نفتی و معدن جایگاه خود را از دست داده‌اند.
وی تاکید کرد: بعد از انقلاب اسلامی چالش‌های متعددی در خصوص حقوق کودک شاهد بودیم که در دهه‌های اخیر به صورت عاقلانه آن را حل کردیم، سیاستگذاری در قلمرو حقوق کودک باید منوط به تعریف کودک باشد چرا که عدم تعریف کودک امروز مهمترین چالش پیش روست.
استاد دانشگاه شهید بهشتی افزود: در سایر کشورها کوه، حیوانات و حتی بزرگسالان نیز مصونیت کیفری دارند ولی کودک به این شکل نیست. سیاستگذاری در حقوق کودک باید با تعریف و مفهوم کودک صورت گیرد و اینکه شرایط حمایتی و آموزشی برای آنها فراهم شود
وی ادامه داد: یکی از افتخارات حقوق اسلامی این است که کودک مصونیت کیفری دارد نه مسئولیت کیفری و متاسفانه گاهی با بدفهمی و کج‌فهمی ضربه‌هایی به حقوق کودک در وارد می‌شود که به طور مثال می‌توان در این زمینه سن کودکان در خصوص مجازات را نام برد.
شاملو با بیان اینکه نباید با ابزاری که برای بزرگسالان رفتار صورت می‌گیرد نسبت به کودکان، رفتارها را شاهد باشیم، گفت: برخی ماموران و متولیان جزئی در کانون اصلاح و تربیت مطرح می‌کنند که این کودکان تنها یک کودک نیستند بلکه قاتلند بنابراین اگر این اعتقاد وجود داشته باشد هیچ‌گاه سرمایه انسانی اصلاح نمی‌شود.
وی ادامه داد: مفهوم کودک به این شکل است که در مقابل مفهوم بزرگسال است بنابراین به دلیل عدم برخورداری رشد عقلی، عاطفی و آموزشی کودکان قابل مواخذه قرار گرفتن نیستند.
شاملو افزود: بلوغ جنسی و همچنین بلوغ کیفری و سیاسی از مواردی است که برای کودکان مطرح می‌شود بنابراین نباید بلوغ جنسی را با بلوغ کیفری اشتباه بدانیم که البته این امر صورت گرفته و در حال اصلاح است.
وی تاکید کرد: بیش از 90 درصد رفتارهای ما اکتسابی است. متاسفانه در قانون مجازات اسلامی در ماده 147 سن مجازات کودکان 9 تا 15 سال در نظر گرفته شده است که این مهمترین ضعف حکم ماده 147 است که امیدواریم قضات با رفع نقص قانون بتوانند این موضوع را حل کنند و ما برداشت صحیح از سن کودک داشته باشیم.
این استاد دانشگاه افزود: در ماده 1041 قانون مدنی سن عقد نکاح برای دختران 13 و برای مردان 15 است. در واقع عقد نکاح منوط به ابراز اجازه ولی و دادگاه بوده و باید این امر مد نظر قرار گیرد. در حقیقت بلوغ جنسی و عقد نکاح نیز در قوانین در خصوص کودکان مطالبی را در نظر گرفته است.
وی درپایان گفت: بلوغ اقتصادی و سن رشد کودکان 18 سال بوده و سیاستگذاران قضایی باید در انسجام رویه قانونگذاری خود اقدام کنند. امروزه اگر کودکان کمتر از 15 سال به کار گرفته شوند جرم محسوب می‌شود.