مصاحبه‌های اختصاصی: جای خالی حقوق بین‌الملل بشردوستانه در بحران انسانی غزه

مصاحبه اختصاصی سازمان دفاع از قربانیان خشونت با پروفسور هارلی چلنگر، نائب رئیس هیأت مدیره مؤسسه بین‌المللی شیلر با موضوع جای خالی حقوق بین‌الملل بشردوستانه در بحران انسانی غزه.

غزه پیش از آغاز دور جدید حملات اسرائیل به‌عنوان یکی از بدترین مناطق دچار بحران بشردوستانه در جهان شناخته می‌شد؛ وضعیت انسانی در این باریکه پس از گذشت بیش از یک ماه از حملات مستمر اسرائیل رو به وخامت فاجعه‌بار است. بیش از ده‌هزار فلسطینی بر اثر حملات مستمر و مرگ‌بار اسرائیل جان خود را از دست داده‌اند که عمده قربانیان زنان و کودکان هستند؛ بیش از چهار هزار نفر از کشته‌شدگان غزه کودک هستند و حدود ۱ میلیون و 500هزار نفر از ساکنان غزه در نتیجه این تهاجم آواره شده‌اند. علی‌رغم درخواست‌های مکرر بین‌المللی و تأکید دبیر کل سازمان ملل متحد و دیگر مقامات این سازمان، تلاش‌ها و درخواست‌ها برای برقراری آتش‌بس بشردوستانه تاکنون به دلیل مخالفت‌های اسرائیل و تداوم حملات بی‌فایده بوده است. این در حالی است که نگرانی‌ها درباره فاجعه‌بار شدن وضعیت بشردوستانه و انسانی در غزه به‌شدت افزایش یافته است. از سوی دیگر محاصره کامل بیش از یک ماهه اسرائیل علیه نوار غزه که ۱۷ سال گذشته همواره تحت محاصره قرار داشته، بحران انسانی در این منطقه را بیش پیش به سمت ناامیدی سوق داده و بحران بشردوستانه در غزه را گسترده‌تر کرده است. 
در زمینه بهداشتی، بیمارستان‌های غزه در حالی تلاش دارند به فعالیت و خدمات‌رسانی خود زیر آتش حملات اسرائیل ادامه دهند که تجهیزاتشان رو به اتمام بوده و تخریب‌های ناشی از حملات اسرائیل فعالیت آن‌ها را محدود کرده است. در عین حال، کمبود تجهیزات و منابع انسانی در میانه گستردگی و حجم بالای حملات اسرائیل سبب می‌شود تا گروه‌های امداد و نجات فرصتی برای بیرون کشیدن پیکر کشته‌شدگان از زیر آوار نداشته باشند. بر اساس آمار‌ها بیش از هزار و ۶۰۰ پیکر همچنان زیر آوار قرار دارند. این امر سبب نگرانی‌های بهداشتی جدی شده است. از سوی دیگر محدودیت یا عدم دسترسی به آب تمیز و آشامیدنی نیز بر ابعاد بحران انسانی در غزه می‌افزاید.

با توجه به این توضیحات سازمان دفاع از قربانیان خشونت اقدام به مصاحبه با آقای دکتر هارلی چلنگر نمود. ایشان از سال 1972 به‌عنوان عضو سازمانی که توسط پروفسور لیندون لاروش تأسیس شده بود، درگیر پویشی برای نظم اقتصادی عادلانه بر اساس اصل سود متقابل برای همه بوده است. او از سال 1999 تا زمان درگذشت پروفسور لیندون لاروش در سال 2019 به عنوان سخنگوی ستاد انتخاباتی ایشان فعالیت می‌کرد. دکتر چلنگر مقالات متعددی در مورد پویش‌های موسسه شیلر برای صلح و توسعه به رشته تحریر درآورده است. بسیاری از این تألیفات توسط نشریه "بررسی اطلاعات اجرایی" و سایر نشریات معتبر در سراسر جهان منتشر شده است.

در ذیل خلاصه‌ای از این مصاحبه را پیش‌رو داریم.

در ابتدای این مصاحبه از دکتر چلنگر در خصوص استفاده از گرسنگی دادن به غیرنظامیان و کودکان به عنوان ابزاری برای جنگ توسط اسرائیل سؤال شد، که ایشان صراحتاً اذعان داشتند: "محروم کردم مردم از غذا، آب، برق و دارو نقض قوانین بین‌المللی است. این شیوه‌ها معمولاً به‌عنوان «جنگ با سایر ابزارها» به شمار می‌آید. به‌ویژه این قبیل سیاست‌های تحریمی سخت‌گیرانه آمریکا، انگلیس و متحدان ناتو آنها در دهه‌ها به کار گرفته شده است. تحریمهایی که به افغانستان، یمن، سوریه و ایران و غیره تحمیل شده باید جنایت جنگی تلقی شود". ایشان در ادامه اظهار داشتند که قطع غذا، آب و برق غیرنظامیان غزه توسط اسرائیل باید به عنوان جنایت جنگی مورد بررسی قرار گیرند. ایده گرسنگی دادن و بمباران کودکان برای «مبارزه با ترور»، ناپسند و غیراخلاقی است. وی همچنین ادامه داد متأسفانه رسانه‌های غربی شبکه‌ای هستند که توسط همان کارتل‌های شرکتی متعهد به دفاع از سیاست اسرائیل، کنترل می‌شوند. جای تعجب نیست که بسیاری از پوشش‌های خبری در غرب برای برجسته کردن "جنایت‌های حماس" بوده و در عین حال جنایات اسرائیل را به عنوان "دفاع مشروع از امنیت ملی" توجیه می‌کنند. به گفته مقامات سازمان ملل در محل، سازمان‌های غیردولتی و گروه‌های حقوق بشر، غیرنظامیان فلسطینی از محدودیت دسترسی به نیازهای اساسی و اولیه رنج می‌برند. درحالی‌که بیشتر مرگ‌ومیرهای گزارش شده ناشی از بمباران‌های هوایی و در حال حاضر "تهاجم زمینی" بوده است، قطع تدارکات ضروری اثرات ماندگاری بر وضعیت مردم از جمله گسترش بیماری‌های سوءتغذیه، بیماری‌های ناشی از آلودگی آب و عدم دسترسی به مراقبت‌های پزشکی در پی خواهد داشت. همچنین این اقدامات تأثیرات روانی و عاطفی طولانی‌مدتی بر کودکانی که در معرض چنین محرومیت‌های عمدی قرار می‌گیرند، به دنبال خواهد داشت.

در بخش دیگر از ایشان در خصوص دلیل عدم دستیابی جامعه جهانی به نتیجه ملموس در رسیدگی به نقض فاحش حقوق بشر توسط اسرائیل سؤال شد. وی در این خصوص اظهار داشت که اسرائیل به طور کلی برای حملات نظامی و ضد شورش خود به فلسطینی‌هایی که اصطلاحاً به‌عنوان تروریست شناخته می‌شوند، آزادی عمل گسترده‌ای داده است. همانطور که در حال حاضر، رئیس‌جمهور ایالات‌متحده بایدن می‌گوید که امیدوار است کمک‌های بشردوستانه به فلسطینی‌ها ارائه کند، حتی اگر او و دولتش از سیاست‌های اسرائیل حمایت عمومی می‌کنند. دلایل زیادی برای این ریاکاری وجود دارد که از بهره‌گیری از احساس گناه در قتل یهودیان توسط نازی‌ها در طول جنگ جهانی دوم و توصیف نژادپرستانه «عرب‌ها» و مسلمانان در مطبوعات و سخنان مقامات غربی شروع می‌شود. به عقیده دکتر چلنگر از سال 1948، اسرائیل به‌عنوان مجری طرح‌های ژئوپلیتیکی قدرت‌های انگلیسی-آمریکایی که توسط شهر لندن هدایت می‌شد، تأسیس شده است. بنابراین، نقش اسرائیل در چرخه خشونت‌های مداوم به‌عنوان بهایی که باید برای «حفظ صلح» بپردازد، توجیه می‌شود.

دکتر چلنگر در خصوص حمله به بیمارستان غزه و پناهگاه غیرنظامیان در زمان جنگ نیز اظهار داشت "قوانین حاکم بر جنگ، حمله به جمعیت غیرنظامی را ممنوع می‌کند. اقدام مجازات دسته‌جمعی که تحت عنوان نابودی حماس، علیه فلسطینی‌ها در حال انجام است، نقض آشکار قوانین بینالمللی حقوق بشر/بشردوستانه است. هدف قرار دادن پناهگاه‌ها، که غیرنظامیان با دستور اسرائیل به سمت آن سوق داده شده‌اند، باید به کانون تظاهرات بزرگ در سراسر جهان تبدیل شود تا وجدان مردمی را که دولت‌هایشان چشمانشان را بر چنین اقداماتی می‌بندند، بیدار کند".

در پایان این مصاحبه از ایشان در خصوص راه‌حل مشکل کنونی غزه و فلسطین سؤال شد که وی اظهار داشت: رأی مجمع عمومی سازمان ملل متحد در هفته گذشته شاهدی بود بر مخالفت بیشتر کشورهای جهان با سیاست نسل‌کشی اسرائیل علیه غیرنظامیان فلسطینی. باید فوراً آتش‌بس برقرار شود و کمک‌هایی به مردم غزه و کرانه باختری ارائه شود و همچنین کنفرانس صلح بین‌المللی طبق پیشنهاد چین انجام شود. مسئله واقعی این است که چگونه می‌توان شرایط صلح را بین اسرائیل و فلسطینی‌ها برقرار کرد. حقوق بین‌الملل در حال حاضر راه‌حل دو دولتی در قطعنامه 242 سازمان ملل تعریف کرده که هرگز اجرا نشده است. موضوع اصلی این است که چگونه می‌توان صلحی مبتنی بر منافع متقابل برای دو کشور و کل منطقه ایجاد کرد. این موضوع در ضمیمه‌ اقتصادی اسلو مورد توجه قرار گرفته که خواستار تأمین مالی پروژه‌های بزرگ آب، مبتنی بر ساخت کانال‌ و پروژه‌های مشترک نمک‌زدایی برای تولید آب کافی در منطقه و پروژه‌های مشترک توسعه انرژی برای پیشرفت صنعتی و کشاورزی هر دو کشور بود. متأسفانه، به دلیل دخالت بانک جهانی، بودجه پروژه‌های ضمیمه اقتصادی اسلو هرگز در دسترس قرار نگرفت. حمایت بینالمللی از چنین طرحی، که بودجه فوری برای پروژه‌های توسعه‌ای فراهم کرده منافع متقابل را برای اسرائیلی‌ها و فلسطینی‌ها فراهم کند، بهترین راه برای الهام بخشیدن به جوانان برای آینده است.

برای مطالعه متن کامل به زبان انگلیسی به اینجا مراجعه نمایید.